Rembowski Stanisław Emil
Niewiele się mówi o roli ziemiaństwa w walce o odzyskanie niepodległości. Warto jednak podkreślić, że nie tylko pozycja ekonomiczna stanowiła fundament, na jakim ziemiaństwo oparło swój bezcenny wkład w zwycięstwo Powstania Wielkopolskiego i walk o niepodległość. Drugim filarem była tradycja rycerska. Przekazywane przez pokolenia przeświadczenie o konieczności podejmowania walki i przywództwa. Ziemianie mniej i bardziej majętni przyczynili się do powstania kilku formacji wojsk wielkopolskich, zwłaszcza kawaleryjskich. To konie z majątku hr. Łąckiego w Posadowie pierwsze pogalopowały na front zachodni powstania. Wielu przedstawicieli najznamienitszych starożytnych rodów wielkopolskich zapisało w czasie Powstania Wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej krwawe karty w długich historiach swoich rodów. Rembowscy to ród starożytny, który na przestrzeni wieków wydał wielu oficerów zasłużonych w różnych bojach dla ojczyzny.
Stanisław Emil Rembowski w Wyszakowie 1920
Rembowski Stanisław Emil
Urodził się 26 października 1885 r. w Skotnikach k. Wrześni jako syn ziemian Stanisława i Jadwigi Ciszewskiej. Starszy brat Klemensa. Ukończył gimnazjum w Śremie, po czym odbył jednoroczną służbę wojskową w gwardii strzelców saskich w Dreźnie. Następnie podjął trzyletnie studia rolnicze na uniwersytetach w Berlinie i Lipsku. Praktyczne spojrzenie na przyszłe życie nie przysłoniło mu do końca romantycznej iskierki. Czwarty rok poświęcił studiowaniu literatury na uniwersytecie we Lwowie. W wakacje podróżował po Belgii, Włoszech i Szwajcarii.
Po ukończeniu studiów odbył praktyki rolne we wzorowych majątkach w Grabonogu będącym własnością Lossowów i Goli, własność Potworowskich. Potem przez trzy lata administrował majątkiem Więckowice Brezów. Został także Członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Wyszaków – dwór (wiosna 1930)
W roku 1916 przejął po ojcu majątek Wyszaków (k. Środy). W momencie wybuchu Powstania Wielkopolskiego, wraz z Alfredem Milewskim, sformował w powiecie średzkim kompanię ochotniczą, którą jeszcze w ostatnich dniach grudnia doprowadził do Poznania.
11 stycznia 1919 r. wstąpił ochotniczo do 1. Pułku Ułanów Wielkopolskich, (późniejszy 15. p. uł. pozn.) i w randze podporucznika odbył z nim kampanię wojny polsko-bolszewickiej. Walczył pod Bobrujskiem i nad Berezyną. Pułk w nieustannym ogniu walki pokonał tysiące kilometrów, dokonując czynów heroicznych zarówno w natarciu, jak i podczas długotrwałego odwrotu.
Ignacy hr. Mielżyński
Oddelegowany do formowanej przez Ignacego hr. Mielżyńskiego z Iwna Ochotniczej Jazdy Wielkopolskiej (215 p. uł., a później 26 Pułk Ułanów) w sierpniu 1920 r. wyruszył jako dowódca 2. szwadronu na front pomorski. Pododdziały pułku miały co prawda doświadczonych oficerów jako dowódców, jednak ułanami byli ochotnicy. Młodzi i niedoświadczeni ułani, którzy w pośpiechu nagłej wojennej potrzeby nie przeszli pełnego cyklu szkolenia oraz starsi, którym co prawda nie brakowało doświadczenia ani woli walki, jednak często wiek szybciej niż młodzieńcom zabierał oddech. Dowódcy tak sformowanych pododdziałów stoją przed szczególnie trudnym zadaniem, a ich osobisty przykład i autorytet jest podstawowym spoiwem w boju.
Honorowa Odznaka Oficerska 215 Pułku Ułanów
Dnia 18 sierpnia w godzinach rannych, w przeciwnatarciu, przechodząc na czele swojego szwadronu eksponowaną szosę Brodnica – Jabłonowo, podporucznik Stanisław Rembowski padł przeszyty 5 kulami. Jednak prowadzone przez niego uderzenie przełamało obronę przeciwnika.
Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Mądrych, gdzie umieszczono jego tablicę pamiątkową. Pośmiertnie odznaczony został Krzyżem Orderu Virtuti Militari V kl. (nr nadania 4603), a uprzednio Krzyżem Walecznych.
Tablica memoratywna Stanisława Rembowskiego
Pozostawił po sobie wdowę Zofię z Lubrańca Dąmbską z Ludzisk (na Kujawach), z którą ożenił się w 1916 r. oraz dwójkę dzieci: córkę Elżbietę (1916 – 1944) i syna Macieja (1920 – 2010).
Żródła:
Rembowski M., Rembowscy herbu Ślepowron – maszynopis; zebrane relacje i materiały z archiwum rodzinnego; Poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857 – 2007 pod red. A. Pihan-Kijasowej, 2008, str. 356; Słownik biograficzny powiatu średzkiego, T. 1, s. 202; Łukomski G., Polak B., Suchcitz A. Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945 – Wykaz odznaczonych. s. 275, 1997; Jarząbkiewicz J., Łukomski G., Dzieje 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. hetmana Jana Karola Chodkiewicza 1920 – 1939, s. 14, 17 – 18, 32, 178 i 184, 1998; Lista strat wojska polskiego : polegli i zmarli w wojnach 1918 – 1920. 1936. Poz 32880; Zdjęcia z archiwum rodziny Rembowskich.
Autor:
Roman Chalasz
sierakowhistorianieznana.pl
